شهرستان مریوان با طول و عرض جغرافیایی بین 35 درجه و 48 دقیقه تا 2 درجه و 35 دقیقه عرض شمالی و 46 درجه و 45 دقیقه تا 45 درجه و 58 دقیقه طول شرقی نصف‌النهار گرینویچ در باختر استان کردستان قرار گرفته است.

شهرستان مریوان از جمله شهرستانهایی در استان کردستان است که در دهه? 60 به دلیل جنگ ایران و عراق و حوادث ناشی از آن و در دهه? 70 خورشیدی به دلیل دستیابی و خرید و فروش کالاهای خارجی و داخلی و دایر شدن بازارچه مرزی، تغییرات جمعیتی چشمگیری داشته است.

در سال 1381 بخش سروآباد مریوان بر اساس مصوبه هیأت دولت به شهرستان ارتقاء و از مریوان جدا شد.

بازارچه مرزی باشماخ مریوان

شهرستان مریوان با توجه به دارا بودن بازارچه مرزی و قابلیت تبدیل آن به مرز رسمی می تواند در توسعه بازرگانی منطقه و اشتغال زایی به رونق اقتصادی کشور کمک نماید. بازارچه مرزی باشماق در فاصله 17 کیلومتری غرب شهر مریوان در جوار روستای مرزی باشماق قرار دارد.

 جاذبه های گردشگری

• دریاچه زریوار: این دریاچه در فاصله? 2 کیلومتری شمال‌غربی شهر مریوان و طول جغرافیایی 46 درجه و 10 دقیقه و عرض 35 درجه و 31 دقیقه و ارتفاع 1250 متری از سطح دریا قرار گرفته است. وسعت دریاچه زریوار به دلیل تغییرات حجم آبی در فصول مختلف متغیر می‌باشد.

• مجتمع پارک ساحلی زریوار: مهم‌ترین و یا شاید تنها مجموعه? گردشگری موجود در زریوار مجموعه? پارک ساحلی و تپه? مشرف به آن می‌باشد. در طرح‌ پیشنهادی مجموعه? پارک ساحلی و تپه? مشرف به آن در قالب سه مجموعه? مرتبط، لکن دارای هویت مستقل کالبدی و عملکردی ارائه شده است.

• دشت بیلو: دشت بیلو در 15 کیلومتری شهر مریوان قرار دارد. این دشت با پوشش گیاهی مناسب و چشمه‌های آب و همچنین جنگلهای اطراف آن پذیرایی تعداد زیادی از اهالی شهر و روستاهای اطراف می‌باشد. زمینهای اطراف این دشت در گذشته جهت برنج‌کاری استفاده می‌شده است.

• جاده دور دریاچه زریوار: از جاذبه‌های دیگر گردشگری مریوان جاده دور دریاچه می‌باشد که مثل حلقه‌ای دور دریاچه کشیده شده است.

• قمچیان: یکی دیگر از نقاط زیبا، حواشی جاده مریوان ـ سقز و منطقه? تفریحی قمچیان است. مکان تفریحی قمچیان نیز در حد فاصل جاده مریوان و سقز واقع شده است. منطقه‌ای زیبا که افزون بر سرسبزی، گیاهان خوراکی زیادی در فصل بهار مانند قارچ، پیچک، ریواس می‌توان یافت. همچنین در کوهها و دره‌های اطراف آن حیوانات وحشی از قبیل خرس، روباه، خرگوش، گرگ و انواع پرندگان مخصوصاً کبک وجود دارد.

• ناوطاق: ناوطاق گاران در 40 کیلومتری شهر مریوان و مابین بخش‌های سرشیو و مرکزی قرار دارد. این دشت در فصل بهار به واسطه? سرسبزی و طبیعت زیبا و چشمه‌های آب، پذیرای گردشگران زیادی می‌باشد.

• ملاقوبی: ملاقوبی در سه کیلومتری مریوان در شمال اراضی روستاهای هجرت و جنوب ‌شرقی روستای برقلعه قرار گرفته و از روزگار کهن تاکنون به عنوان زیارتگاه و تفریحگاه مردم منطقه بوده است. در این مکان درختان جنگلی زیادی وجود دارد نام این محل به واسطه? وجود زیارتگاه شخصی به نام ملاقوبی نامگذاری شده است.